نامه فرنگستان [مجله]
مرور بر اساس
مجله فرنگستان از طرف جوانان ایرانی مقیم برلین تأسیس و شماره اول آن در پنجاه صفحه به قطع کوچک خشتی در چاپخانه شرکت (کاویانی) طبع و در تاریخ اول ماه مه ۱۹۲۴ میلادی مطابق ۱۳۰۳ شمسی منتشر شده است. در هیچ یک از اوراق مجله نامی از مؤسسین و مدیر مسئول مجله نیست و فقط در مقاله افتتاحی مجله نوشته شده: «چند نفر جوان ایرانی که سعادت خود را توام با سعادت ایران میدانند گردهم جمع آمده میخواهند با دریدن پردن جهل و خرافات ایران را به برخاستن از این خواب غفلت کمک نمایند.» سرمقالههای مجله غالبا بدون امضا و بنوشتن تاریخ مقاله اکتفا شده است ولی از امضای سایر مقالات تا اندازه به اسامی اشخاص و مؤسسین مجله میتوان پی برد و فی المثل در شماره اول مقاله (زنان ترک) به قلم (احمد فرهاد) مقیم برلین و مقاله (کاپیتولاسیون) به قلم (غلامحسین فروهر) و مقالات دیگران به قلم (جمالزاده) و (ابراهیم مهدوی) و (علی اردلان) و (مشفق کاظمی) و (رضی اسلامی) و (پرویز کاظمی) است. با همه محسنات و خوبی ها که در مجله فرنگستان بوده دوام زیادی پیدا نکرده و بواسطه کمی سرمایه و نداشتن مشترکین زیاد بیش از یک سال دوام نکرده و پس از انتشار دوازده شماره تعطیل شده است. در جزوه اول مجموعه کتاب درباره مدت انتشار و علت تعطیل مجله این طور مینویسد: «مجله فرنگستان که از ماه مه ۱۹۲۴ تا آوریل ۱۹۲۵ از طرف جوانان ایرانی یکسال تمام ۱۲ شماره در برلین منتشر شده یکی از مجلات بسیار سودمند و متجددی بودکه به نهضت اجتماعی و زنده شدن روح ملی ایران خدمت نمود ولی بی علاقگی خوانندگان نگذاشت که سال دومی هم برای آن باشد.»
منبع: صدر هاشمی، م. (1363). تاریخ جراید و مجلات ایران. اصفهان: کمال.