صوراسرافیل [روزنامه]
مرور بر اساس
روزنامه صور اسرافیل در طهران به مدیری (میرزا جهانگیر خان شیرازی و میرزا قاسم خان تبریزی) تاسیس و در سال ۱۳۲۵ قمری منتشر شده است. شماره اول صوراسرافیل در هشت صفحه به قطع وزیری با چاپ سربی در مطبعه (پارسیان) به طبع رسیده و در تاریخ پنج شنبه ۱۷ ماه ربیع الاخر ۱۳۲۵ قمری مطابق ۱۴ دی ماه سال ۱۲۷۶ یزدگردی پارسی و ۳۰ ماه مه سال ۱۹۰۷ میلادی منتشر شده است. صور اسرافیل معمولا در هشت صفحه به قطع وزیری و با چاپ سربی مطبعه پارسیان طبع شده است و سرلوحه آنکه به رنگهای مختلف قرمز، آبی. سیاه و غیره چاپ شده عبارت از فرشته آزادی است که در صور میدمد وگروه انبوهی او را به یکدیگر نشان میدهند. در داخل سرلوحه است روزنامه (صوراسرافیل) به خط نسخ درشت و با خط ریزکلمات (حریت - مساوات - اخوت) نوشته شده. در بالای سرلوحه آیه (و نفخ فی الصور فاذا هم من الاجداث الی ربهم ینسلون) و در پائین آن آیه (فاذا نفخ فی الصور فلا انساب بینهم) درج گردیده. و نیز خصوصیات روزنامه در زیر سرلوحه بدین قسم ثبت شده است: قیمت اشتراک سالیانه طهران ۱۲ قران. سایر بلاد ایران هفده قران. ممالک خارجه دو تومان. قیمت تک نمره طهران ۴ شاهی. سایر بلاد ایران ۵ شاهی. عنوان مراسلات. میرزا جهان گیر خان شیرازی و میرزا قاسم خان تبریزی. مقالات و لوایحی که موافقت با مسلک ما داشته باشد با امضا پذیرفته میشود در طبع و عدم طبع اداره مختار است. روزنامه صور اسرافیل یکی از روزنامههای مهمی است که در آغاز مشروطیت ایران تاسیس شده و با مسلک و روش انتقادی خود کمک بزرگی به بیداری و آزادی ایرانیان نموده است. روزنامه هفتگی صور اسرافیل روزنامه ایست سیاسی، تاریخی، اخلاقی و بیشتر سرمقالههای آن مربوط به اوضاع سیاسی و انتقاد شدید از اوضاع استبدادی دربار است. از لحاظ ابتکار سبک جدید نثر فارسی که در ستون مخصوص به عنوان (چرند و پرند) به قلم (دخو) در ایران روزنامه چاپ شده، تا کنون نیز نظیر آن در جراید فارسی دیده نشده است. برون مستشرق معروف در کتاب ادبیات ایران «جلد چهارم ص ۳۱۵ ترجمه» روزنامه صوراسرافیل را یکی از بهترین و مفیدترین جراید بعد از انقلاب دانسته و مخصوصا از این جهت که در ستونهای چرند و پرند آثار بسیار خوب و مفید از نثر فارسی در آن مندرج است.
منبع: صدر هاشمی، م. (1363). تاریخ جراید و مجلات ایران. اصفهان: کمال.